Ο Πάνος Ιωαννίδης ταξιδεύει στην Αλάσκα για να βρει το ειδικό ξύλο, με το οποίο κατασκευάζει τα πιάνα στο εργαστήριό του, λίγο έξω από τη Θεσσαλονίκη
Ο Πάνος Ιωαννίδης είναι ένας από τους 2-3 κατασκευαστές πιάνων σε όλη τη χώρα και η διαδρομή του έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Χρειάζεται 1.500 ώρες τον χρόνο για να παραδώσει ένα πιάνο με ουρά, το οποίο κοστολογείται μέχρι 40.000 ευρώ, ανάλογα με τις δυνατότητές του και 700 ώρες για να φτιάξει μία παραδοσιακή λατέρνα, που την πουλά περίπου 15.000 ευρώ.
Ο 67χρονος κατασκευαστής μουσικών οργάνων σπούδασε μηχανολόγος υφαντουργός στο πανεπιστήμιο του Λέστερ στην Αγγλία και μάλιστα στο τέλος της δεκαετίας του ΄70 ήταν ο πρώτος Έλληνας που επέστρεψε με αυτό το πτυχίο στα χέρια του. Τότε ξεκίνησαν οι προτάσεις από μεγάλες επιχειρήσεις της Αθήνας, τον ζήτησαν μάλιστα και να διδάξει σε διάφορες σχολές.
Εκείνος όμως αγαπούσε τη μουσική και ήθελε να κατασκευάζει μουσικά όργανα και συγκεκριμένα πιάνα.
«Από παιδί με γοήτευε το πιάνο. Περνούσα από εργαστήρια κατασκευής ή επιδιόρθωσης οργάνων και ένιωθα ότι έμπαινα σε έναν χώρο ιερό», λέει στη Voria.gr και προσθέτει: «πάντα όμως είχα την οικογενειακή επιχείρηση ρούχων που με κρατούσε πίσω. Γιατί σκεφτόμουν ότι η κατασκευή μουσικών οργάνων δεν αποφέρει χρήματα».
Πολύ σύντομα ωστόσο έκανε πέρα τους ενδοιασμούς του και αφοσιώθηκε στην κατασκευή μουσικών οργάνων και συγκεκριμένα πιάνων. Χρειάζεται χιλιάδες εργατοώρες για να ολοκληρώσει ένα πιάνο, με επιμονή και υπομονή. Σήμερα μοιράζει τον χρόνο του μεταξύ της κατασκευής και της συντήρησης πιάνων. Τις μισές ώρες της ημέρας γυρίζει τη Θεσσαλονίκη και επιδιορθώνει ή κουρδίζει πιάνα και τις άλλες μισές βρίσκεται στο εργαστήριό του και προχωρά την κατασκευή.
Δύο είναι τα μυστικά του, τα οποία και μοιράζεται μαζί μας. Το πρώτο είναι η μεταλλική άρπα στο εσωτερικό του πιάνου, η οποία κρατάει τις χορδές τεντωμένες. Αυτές τις άρπες τις βρίσκει πλέον στα...σκουπίδια.
«Η μεταλλική άρπα δεν αλλοιώνεται από τον χρόνο, απεναντίας γίνεται πιο ανθεκτική. Στα πολύ καλά εργοστάσια του εξωτερικού τις αφήνουν έξω στον ήλιο και στη βροχή για να...ψηθούν ακόμη περισσότερο. Με τον καιρό ο ήχος της μεταλλικής άρπας σταθεροποιείται και ισχυροποιείται, υφίσταται από που λέμε stiff (σ.σ. στα ελληνικά ακαμψία) και βγαίνει πιο έντονος και πιο καθαρός», εξηγεί ο κ. Ιωαννίδης.
Ο ίδιος γνωρίζει χώρους όπου αφήνονται παλιά πιάνα με ουρά και από εκεί παίρνει τις μεταλλικές άρπες. Αναζητά τέτοια σημεία είτε στην Ελλάδα, είτε στο εξωτερικό.
Εκτός από τον μηχανισμό, το πιάνο αποτελείται από το ξύλινο μέρος του κι εδώ κρύβεται το δεύτερο μυστικό του κ. Ιωαννίδη.
Ο 67χρονος κατασκευής οργάνων ταξιδεύει μέχρι την Αλάσκα και την κωμόπολη Sitka στο νοτιοανατολικό τμήμα της αμερικανικής πολιτείας, όπου αναζητά το Sitka Spruce, το σπάνιο αυτό είδος έλατου, που είναι ιδανικό για τα μουσικά όργανα. Το συγκεκριμένο φτάνει σε ύψος τα 80-90 μέτρα κι από μακριά μοιάζει σαν μια τεράστια βελόνα που φτάνει ως τον ουρανό. Ο κ. Ιωαννίδης αναζητά δέντρα του είδους ηλικίας 800 ετών και με την άδεια υπαλλήλου του δασαρχείου -που πάντα τον συνοδεύει- κόβει ένα και αφού κρατήσει μια μικρή ποσότητα ξύλου, όση χρειάζεται για ένα πιάνο, τη μεταφέρει στην Ελλάδα και στη Νέα Γωνιά Χαλκιδικής.
«Το ξύλο αυτό είναι πολύ σκληρό και ταυτόχρονα πολύ ελαφρύ έτσι βοηθάει ώστε ο ήχος του πιάνου να είναι αξεπέραστος. Είναι τόσο σπάνιο και τόσο πολύτιμο ξύλο που κοστίζει όσο περίπου το ασήμι, σχεδόν 150.000 ευρώ το κυβικό μέτρο», αναφέρει ο κ. Ιωαννίδης.
Ποιοι θα μπορούσαν να είναι οι πελάτες του, δεδομένου ότι ένα πιάνο με ουρά, από αυτά που κατασκευάζει κοστίζουν μέχρι και 40.000 ευρώ;
«Οι πελάτες μου είναι Έλληνες μουσικοί, αλλά και συλλέκτες από τη Ρωσία, τη Γερμανία, την Αγγλία, ακόμη και από την Τουρκία», δηλώνει στη Voria.gr, παραδέχεται ωστόσο πως τα τελευταία χρόνια η αγορά πιάνου, όπως και η εκμάθηση, βρίσκονται σε ύφεση.
Ενδεικτικό αυτού είναι πως το 1979, όταν ο κ. Ιωαννίδης ξεκινούσε την κατασκευή πιάνων, μόνο στη Γερμανία υπήρχαν 110 τέτοιες επιχειρήσεις -προπολεμικά ωστόσο ήταν σχεδόν 2.500-, ενώ σήμερα είναι μόλις 8 για πιάνα με ουρά, καθώς όλα τα όρθια πιάνα, ανεξάρτητα από το τι γράφουν ως χώρα κατασκευής, έρχονται έτοιμα από την Κίνα.
Ο Πάνος Ιωαννίδης έχει έρθει σε επαφή με πολύ κόσμο, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, που αγαπά τη μουσική και ιδιαίτερα το πιάνο. Που έχουν δεθεί συναισθηματικά με τα μουσικά όργανα και δύσκολα τα αποχωρίζονται.
«Υπάρχουν οικογένειες στην Ελλάδα που έχουν πιάνα, ηλικίας ακόμη και ενός αιώνα, τα οποία είναι οικογενειακά κειμήλια και όταν εμφανίσουν κάποιο πρόβλημα είναι ασύμφορο οικονομικά να τα επιδιορθώσουν. Τους εξηγώ ότι είναι για...απόσυρση. Άλλοι το δέχονται και βιώνουν μαζί μου την εμπειρία να διαλύουμε το πιάνο. Άλλοι όμως αρνούνται και προσπαθώ να το διορθώσω, όσο γίνεται», λέει.
Εκτός από τα πιάνα ο κ. Ιωαννίδης κατασκευάζει και παραδοσιακές λατέρνες, τις οποίες αγοράζουν άτομα κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας ως προσωπικό δώρο, για το οποίο βέβαια πληρώνουν ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό, κοντά στις 15.000 ευρώ.
«Υπάρχουν άτομα που γνωρίζουν από το παρελθόν τις λατέρνες, έχουν μια σχέση μαζί τους, τις αγαπούν και θέλουν να έχουν μια τέτοια στο σπίτι τους. Θεωρούν πως είναι ένα κομμάτι που έρχεται από το παρελθόν και τους θυμίζει κάτι», δήλωσε ο κ. Ιωαννίδης.